واقعیت مجازی دیدگاه جدید خبرنگاری

هر کسی که از هدست واقعیت مجازی سگا در دهه ٩٠ استفاده کرده باشد می داند که حدود یک دهه است که واقعیت مجازی وجود دارد. با این حال اخیرا قیمت تجهیزات واقعیت مجازی کاهش پیدا کرده است و بسیاری از بزرگترین شرکت‌های تکنولوژی نظیر فیسبوک و گوگل سرمایه گذاری های سنگینی در زمینه واقعیت مجازی انجام داده اند.

اوایل زمستان، در راستای تکامل روزنامه‌نگاری دیجیتال یک ابزار جدید در یک کارتن مقوایی به منزل یک میلیون مشترک روزنامه نیویورک تایمز وارد شد.

یک جعبه ساده مقوایی از گوگل، یک ابزار نمایش واقعیت مجازی ارزان و جالب که پس از اضافه شدن یک گوشی هوشمند با اپلیکیشن واقعیت مجازی نیویورک تایمز به شما اجازه می دهد فیلمی ١١ دقیقه ای به نام «آواره» راجع به کودکی پناهنده را به صورت همه جانبه و ٣٦٠ درجه تماشا کنید.

دبیر بخش عمومی نیویورک تایمز، مارگارت سولیوان نوشت: « خود جعبه به شکل مضحکی شما را به یاد موبایل‌های سریال سینفلد (Seinfeld) که هرکدام به اندازه یک جعبه کفش بودند، می اندازد. اما در حال حاضر این یک وسیله جدید است».

البته که نمیتوان این تکنولوژی را جدید دانست . هر کسی که از هدست واقعیت مجازی سگا در دهه ٩٠ استفاده کرده باشد می داند که حدود یک دهه است که واقعیت مجازی وجود دارد. با این حال اخیرا قیمت تجهیزات واقعیت مجازی کاهش پیدا کرده است و بسیاری از بزرگترین شرکت‌های تکنولوژی نظیر فیسبوک و گوگل سرمایه گذاری های سنگینی در زمینه واقعیت مجازی انجام داده اند.

«واقعیت مجازی در همگانی شدن قرار دارد» این جمله را در مقدمه گزارش جدید «Tow Center for Digital Journalism»، آمده است. در ادامه گزارش آمده است «برای روزنامه‌نگاران ترکیب ضبط ویدئو به صورت ٣٦٠ درجه و پخش از طریق دستگاه واقعیت مجازی موبایل بسیار هیجان انگیز است. به این ترتیب مخاطب بیش از هر پلتفرم دیگری به داستان نزدیک می شود».

Jake Silverstein سردبیر مجله نیویورک تایمز که در پذیرش واقعیت مجازی توسط سازمانش نقش مهمی ایفا کرده است، می گوید: «این حس نزدیکی، کلید جاذبه واقعیت مجازی است. در هر نوع روایت یک قاب وجود دارد. خواه قاب یک عکس ثابت یا قابی که خبرنگار از طریق نوشتن ایجاد می کند. اما در واقعیت مجازی هیچ قابی وجود ندارد. شما به هر قسمت از صحنه که بخواهید نگاه می کنید. این تجربه به نوعی حس اتصال و همدلی منجر می شود که تاثیرگذارتر از تصویربرداری سنتی است.»

Fergus Pitt تحلیلگر «Tow Center for Digital Journalism» می گوید: «مسلما منصفانه است که بپرسیم آیا ممکن است واقعیت مجازی فریبنده تر [از هر نوع دیگری از عکس خبری] باشد؟ وقتی از مخاطبین پرسیده می شود می گویند که اطلاع دارند که خبرنگاران این کار را تولید کرده اند، اما صحنه ای که دیده اند در ذهنشان و شاید ضمیر ناخودآگاهشان به طور قدرتمندی ثبت و ضبط شده است. این یک مسوولیت جدی است.»

Taylor Owen استادیار رسانه های دیجیتال و روابط جهانی در دانشگاه «بریتیش کلمبیا» اضافه می کند: «ادعای واقعیت مجازی این است که به جای این که چیزی را تولید کند آنچه را که واقعا اتفاق افتاده نشان می دهد، بنابراین موضوع تالیف کمرنگ‌‎تر می شود. این یک محیط کاملا تولید شده است در حالیکه به مخاطب القاء می شود که اینطور نیست.»

برخی از روزنامه نگاران از جمله Mike Oreskes سردبیر و نایب رئیس بخش خبر رادیو ملی آمریکا (NPR) منتقد این تغییر هستند. او در ایمیلی به پرسنل خبر رادیو ملی آمریکا نوشت: «کامپیوتر می تواند با ترکیب عکس ها و ویدئوهایی که بعدآ از صحنه گرفته می شود حس قرارگیری در صحنه جرم را ایجاد نماید. این خیلی واقعی به نظر خواهد رسید. ولی به استانداردهای سطح بالایی که توسط تصاویر خبری ایجاد شده است، نخواهد رسید.»

وی سپس ادامه داد: «استانداردها مهم هستند. ما باید فناوری را در خدمت خبرنگاری درآوریم نه اینکه خبرنگاری در خدمت فناوری باشد.»

Silverstein تکنیک‌های تولید واقعیت مجازی را به جای عکس های خبری با فیلم های مستند مقایسه می کند. او می گوید: «به نظر من نگرانی اصلی مربوط به پیچیدگی فیلمبرداری و ملزومات آن برای هماهنگی با موضوع است. اگر شما تصمیمات صحیح خبرنگاری را در شرایط فیلمبرداری به راحتی اتخاذ می کنید پس خواهید توانست همین کار را هم در کار با واقعیت مجازی انجام دهید.»

نگرانی‌ها هرچه که باشد، واقعیت مجازی شروع شده است. «نیویورک تایمز» یک گزارش واقعیت مجازی از مراسم بزرگداشت قربانیان حملات پاریس تهیه کرد و این مجله این گزارش را در شماره سالانه خود تحت عنوان «مجریان بزرگ» منتشر کرد. «اسکای نیوز» اولین گزارش واقعیت مجازی خود را با تمرکز روی موضوع بحران پناهندگان منتشر کرده است، «گاردین» هم با انتشار اولین گزارش واقعیت مجازی خود در سال نو، این تجربه را آغاز کرده است. اما با لحاظ نمودن هزینه های بالقوه، آیا رسانه های کوچکتر هم خواهند توانست محتواهای واقعیت مجازی تولید کنند؟

پاسخ Silverstein مثبت است. مدیران روزنامه «نیویورک تایمز» اعلام نکرده‌اند که چقدر بابت فیلم «آواره» هزینه کرده‌اند البته یک منبع بیرونی هزینه را حدود ١٠٠,٠٠٠ دلار بر دقیقه اعلام نموده است اما با در نظر گرفتن حمایت مالی Mini و General Electric، پروژه را سودآور اعلام کرده‌اند. البته همه شرکت‌های رسانه‌ای نمی توانند چنین حامیانی پیدا کنند، اما با دوربین‌های جدیدی که وارد بازار می‌شوند هزینه تولید واقعیت مجازی دائمآ در حال کاهش است.

Jamie Pallot بنیانگذار فرعی شرکت Emblematic Group، تولید کننده واقعیت مجازی، می گوید: «واقعیت مجازی نباید اینقدر گران باشد. اولین تولید ما «گرسنگی در لس‌آنجلس» با ٧٠٠ دلار ساخته شد، اگرچه ما کمک‌های زیادی هم دریافت کردیم.»

ناظران ممکن است وقتی با استقبال زیاد از واقعیت مجازی مواجه می‌شوند برخی از بدبینی‌ها را موجه بدانند. اما Fergus Pitt معتقد است که ما باید در مورد مزایای واقعیت مجازی برای هنر خبرنگاری، نگاه بلند مدت داشته باشیم. «آیا ما گمان می کنیم که تحول واسط‌های ارتباطی پایان پذیرفته است؟ روش مطمئن‌تر این است که بگوییم برخی از رسانه ها دربرگیرنده‌تر خواهند شد، به گونه ای که مخاطبان خواهند توانست خود را در دنیای دیگری قرار دهند.»

از اینجا می‌توانید در اتاق خبر «اخبار رسمی» عضو شوید؛ همچنین می‌توانید به‌روزترین اتفاقات صنعت رسانه و خبرنگاری با استفاده از مجله هفتگی صنعت رسانه «اخبار رسمی» دنبال کنید.