شیوه صحیح نوشتن اعداد در خبر رسمی
هنگام نوشتن خبر، یکی از مواردی که باید استانداردهای لازم را درباره آن رعایت شود، نوشتن اعداد در متن خبرهای رسمی است. در صورتی که نوشتن عدد در متن خبر به صورت اصولی نباشد، ممکن است در طول پروسه تولید و انتشار خبر اشکالات متعددی ایجاد شود. از جمله، این که خواندن متن برای مخاطب دشوار خواهد بود.
آژانس رسانه اخبار رسمی معتقد به رعایت و به کار گیری آخرین متدها و اصول استاندارد خبرنویسی و تولید محتوا در ورژن های مختلف است. این اصول در قالب جزوه های آموزشی به روز شده با نگاهی به تازه ترین متدها و منابع موجود تدوین و در اختیار خبرنگاران اخبار رسمی و سایر خبرنگاران رسانه های مرتبط قرار می گیرد. در تدوین این جزوه ها متدهای انحصاری اخبار رسمی مطابق با آیین نامه ها و رهیافت های داخلی آژانس، ملاک عمل اصلی است. این مقاله برای آموزش چند و چون گنجانیدن اعداد در خبررسمی است که به عنوان سند آموزشی رسمی اخبار رسمی منتشر می شود.
کلیات:
هنگام نوشتن خبر، یکی از مواردی که باید استانداردهای لازم را درباره آن رعایت شود، نوشتن اعداد در متن خبرهای رسمی است. در صورتی که نوشتن عدد در متن خبر به صورت اصولی نباشد، ممکن است در طول پروسه تولید و انتشار خبر اشکالات متعددی ایجاد شود. از جمله، این که خواندن متن برای مخاطب دشوار خواهد بود. مخصوصا اگر عدد دارای صفرهای زیاد باشد. درک تعداد صفرهایی که بیش از سه عدد باشد، در متن خبر، دشوار است و چشم انسان یارای تشخیص فاصله بین صفرها را ندارد. در ادامه به برخی از اصولی که باید هنگام نوشتن اعداد در خبر رسمی رعایت شود اشاره می کنیم:
اعداد يک رقمی در متن خبر
اعداد يک رقمی به استثنای عدد (9) در متن خبر با حروف نوشته می شوند و عدد (9) به دليل پرهيز از اشتباه در خواندن، با حروف نوشته نمی شود. چون در غیر این صورت احتمال دارد با حرف "نه" به معنی حرف نفی اشتباه شود. اگرچه با کمی دقت در فحوای خبر، این استنباط تکمیل و اصلاح می شود، اما ایجاد سکته در قرائت سلیس خبر، از شیوایی آن می کاهد.
مثال :شکل نادرست: فيلم برگزيده جشنواره فجر نه جايزه به خود اختصاص داد.
مثال : شکل درست: رانش زمين در روستای علی آباد از توابع فيروز کوه 9 مجروح بر جا گذاشت.
مثال در بقیه موارد: رانش زمینه در روستای علی آباد (یک، دو، سه، چهار، پنج، شش، هفت، هشت) کشته برجای گذاشت.
نوشتن اعداد در تیتر
در تيتر خبر می توان اعداد را به شکل حسابی هم نوشت: درگيری های قبيله ای درکنگو به هلاکت 5 نفر انجاميد.
در متن، جداول آماری، نتايج مسابقات ورزشی، طول وعرض جغرافيايی، مواد قانون، شماره تلفن، شماره خودرو، صفحات کتاب، شماره شناسنامه، ساعات روز، شماره خانه، درجه حرارت، قد و وزن را به شکل حسابی و با رقم می نويسند، حتی اگر این موارد. چرا که این شکل ارائه ارقام اشتباهات و به رهم ریختگی های پیش گفته را به همراه نخواهد داشت. استثا هم ندارد.
اعداد در آغاز سطر
به دلیل شکل قرار گرفتن، معمولا اعدادی که در آغاز سطرها قرار می گیرند، با رقم نوشته می شوند، حتی اگر در متن و body text خبر باشد.
مثال:
- 3 نفر به اتهام قاچاق مواد مخدر در مرز ايران با ترکيه دستگير شدند.
- استثنائات اشاره شده در مورد اعداد بزرگتر از يک رقم نيز صادق است.
اعداد دو و سه رقمی
اعداد دو و سه رقمی را به شکل حسابی و با رقم می نويسند.
مثال:
- در تصادف جاده هراز 17 نفر مجروح شدند.
- بنياد مسکن 750 واحد مسکونی را در کرج به متقاضيان واگذار کرد.
- از آغاز سال جاری تا کنون850 تن کالا صادر شده است.
اعداد با تعداد صفرهای بیش از 3 مورد
اعدادی که در آن ها بیش از سه صفر در آن ها به کار رفته، به صورت ترکیبی از عدد و حرو و یا کاملا به صورت حروفی نوشته می شود.
مثال:
- دیروز نزدیک به 100 هزار نفر در استادیوم آزادی برای تماشای فوتبال حاضر شدند.
- ثبت نام کنندگان در همایش زمین پاک به یک میلیون و 80 هزار نفر بالغ شدند.
- یک میلیارد نفر از مردم کره زمین به آب سالم دسترسی ندارند.
اعداد بالاتر از سه رقم
اعداد بالاتر از سه رقم را به شکل ترکيبی از ارقام و حروف می نويسند:
- 42 هزار و 850
- يک ميليون و257 هزار و 436
- چهار ميليون و522 هزار و 173
- 12 ميليون و 480 هزار و 970
- 182 ميليارد و 350 ميليون ريال
برای آسان خوانده شدن اعداد در خبرها، آنها را به صورت سه رقم، سه رقم جدا می کنيم و می نويسيم.
مثال :
- عدد 1564512نوشته می شود: يک ميليون و 564 هزار و 512
- عدد 2000100 نوشته می شود: دو ميليون و يکصد
- عدد 61421 نوشته می شود:61 هزار و421
اعداد اعشاری
اعداد اعشاری به صورت حسابی نوشته می شوند.
مثال: 5/823 یا: 2/3
درصد
درصدها به صورت ترکيبی از عدد و حروف نوشته می شوند: باید از درج علامت ها و نشان های متفرقه در متن خبر خود داری کرد علامت % هم یکی از آن هاست، بنابر این می نویسیم: 3 درصد یا 56 درصد
نکته:
بیشتر اوقات در نرم افزارهای نگارشی (به خاطر باگ هایی که این نرم افزارها با زبان فارسی دارند) با برعکس شدن این علامت ها و پس و پیش شدن شان با عبارت قبلی یا بعدی مشکلاتی هنگام گرفتن خروجی چاپ ایجاد می کند.
اعدادکسری
اعدادکسری کمتر از واحد را به حروف می نويسند، برای مثال: می نویسیم: دو پنجم، يک سوم.
نکته:
درج عبارت های فوق به صورت ریاضی در بیشتر کیبورد های فارسی ممکن نیست و متناقض با و زیبا و سلیس بودن متن خبر است.
اعداد تقريبی يا تخمينی
اعداد تقريبی يا تخمينی را با حروف می نويسند. مثال:
هر ماه چهل تا پنجاه تن آرد از بين می رود.
اعداد ترتيبی
اعداد ترتيبی با حروف نوشته می شوند.
مثال: کتاب اول، کلاس پنجم، رتبه پانزدهم، هفتم تير، سيزدهم آبان.
اگر اعداد بخشی از يک واژه باشند و همچنين ايام هفته با حروف نوشته می شوند.
مثال: پنج شنبه، دوشنبه یا: دوجين، چهارراه، دو قلو، هشت پا
صفات نسبی
صفات نسبی با حروف نوشته می شوند و نبايد آنها را با رقم نوشت.
مثال:
- پيرمرد هفتاد و پنج ساله ای پس از 12 سال تلاش موفق به اخذ گواهينامه رانندگی شد.
- دانش آموز دوازده ساله ای در المپياد شيمی رتبه دوم را کسب کرد.
در اين مثال ها می توان شيوه نگارش جمله را عوض کرد و اعداد را از شکل صفت نسبی خارج کرد، در اين صورت می توان این طور هم نوشت:
- پيرمردی که پس از 12 سال تلاش موفق به اخذ گواهينامه رانندگی شد، 75 سال دارد.
- دانش آموزی که در المپياد شيمی رتبه دوم را کسب کرد، 12سال دارد.
طرز نوشتن تاریخ در خبر
در نوشتن تاریخ ها باید از اعداد ترکیبی استفاده کرده و از اشکال مختلفی چون اعشار، خطر تیره، نقطه، ویرگول و امثال آن در بین بخش های مختلف تاریخ باید خود داری کرد، مثلا:
- پانزدهم مهر ماه 1380
- دوازدهم فروردين1358
برای درج زمان دقيق وقوع يک رويداد ساعت و دقيقه را با عدد و جدا از هم می نويسند:
مثال: ساعت 18 و 56 دقیقه و 28 ثانیه
با رعایت این استانداردها در نگارش خبرهایتان می توانید مطمئن باشید از یکی از بزرگترین اشتباهات که در نگارش خبرها معمولا اتفاق می افتد و باعث سردگمی خواننده و در بسیاری مواقع باعث سوء تفاهم ها می شود جلوگیری می کنید.
تیم تحریریه آژانس رسانه اخبار نیز امیدوار است بتواند استانداردهای خبری تنظیم شده آن، به ارتقاء دانش خبرنویسی در کشور کمک کند و خبرهایی استاندارد و با کیفیت را بر روی سایت اخبار رسمی مشاهده فرمایید.
لطفا نظرات خود را در مورد این مقاله و سایر مطالب آموزشی در قسمت کامنت ها قرار دهید و برای دریافت مقالات بیشتر در خبرنامه اخبار رسمی ثبت نام کنید. خبرنگاران عزیز نیز می توانند در کارگاه های آموزشی که به صورت دوره ای برگزار می شوند در «اتاق خبر اخبار رسمی» ثبت نام کنند و یا با ایمیل به آدرس PR@ AkhbarRasmi. com مکاتبه کنند.
لینک کوتاه شده این مطلب برای به اشتراک گذاری:
http://bit.ly/Qxfsmm
ممنونم جناب نجاتی عزیز از مقاله خوبتون
با سلام خدمت شما
بنده از شما استاد گرامی سوالی داشتم.
در خبرنویسی هنگامی که می خواهند به حضور افرادی در جایی خاص اشاره کنند از واژه «محل» استفاده می کنند.
مثلا می گویند در فلان مراسم در محل تالار وزارت کشور یا در محل مجلس شورای اسلامی قدیم.
علت آمدن این واژه چیست؟
آیا اگر این واژه کار نشود خبر غلط است؟
با تشکر